Wanneer je steeds meer je eigen pad in het leven bewandelt ga je er hoe dan ook mee te maken krijgen: relaties die veranderen. Een vriendschap loslaten, een liefdesrelatie die verandert, de band met familieleden die anders voelt. Het is inherent aan steeds meer jezelf worden en je pad volgen. Wanneer je je mindset, je perspectief, over je relaties verandert, is het gemakkelijker om ermee om te gaan. In dit artikel deel ik mijn visie op veranderende relaties wanneer jij steeds meer je eigen pad in het leven gaat bewandelen.
Liever luisteren, over dit onderwerp heb ik ook een podcast opgenomen
Drie type relatie-ervaringen
We hebben allemaal een variatie aan relaties in ons leven. Met onze familieleden, vriendschappen, collega’s, geliefden. Iedere relatie is weer anders en heeft een ander doel.
We hebben echter drie type relatie-ervaringen nodig om te kunnen worden wie we daadwerkelijk zijn. Dit heb ik overigens niet zelf verzonnen, maar deze theorie komt vanuit psychoanalyticus Heinz Kohut. Hij geeft aan dat er drie relatie-ervaringen zijn die bijdragen aan het worden wie we daadwerkelijk bent:
De eerste relatie-ervaring is die waar een ander je bevestigd in hetgeen jij je voor inzet. Dit biedt veiligheid.
De tweede relatie-ervaring is waarin iemand in alles lijkt op wat we zouden willen worden, en die relatie vormt een uitdaging en geeft je motivatie.
De derde relatie-ervaring is die waarin je de ander net als jezelf ervaart. Het geeft je een gevoel van verwantschap.
Voor voedende relaties die helpend zijn in het bewandelen van je eigen levenspad wil je deze drie type relaties om je heen verzamelen.
Relatie waarin je bevestigd en gespiegeld wordt
De eerste relatie ervaring is meestal die met onze ouders. Zij bevestigen ons. Zij spiegelen ons wanneer we baby en kind zijn. En eigenlijk hebben we allemaal wel iets van bevestiging van onze ouders ontvangen in ons prille leven, anders hadden we onze kindertijd waarschijnlijk niet overleefd. Ouders zijn spiegels waarin je als baby je leert verhouden tot de wereld en hoe daarin te functioneren. De mate van bevestiging die je van je ouders en je omgeving krijgt in je jonge jaren is belangrijk; je spiegelt gedrag van de mensen om je heen en als dit vervolgens bevestigd wordt dan groeit het vertrouwen in jezelf. Het kan zijn dat je niet voldoende bevestigd bent door je ouders/omgeving en dit kan resulteren in een verstoord zelfbeeld.
Als je in je volwassen leven vast komt te zitten, bijvoorbeeld door een burn-out, weinig zelfvertrouwen, perfectionistisch zijn, dan is het heel helpend om die spiegelrelatie verder te ontwikkelen. Op die manier kun je je eigen potentieel alsnog door ontwikkelen.
Het is in je volwassen leven vaak lastiger om die spiegelervaring bij je ouders te vinden, maar zeker niet onmogelijk. Er zijn ook andere mogelijkheden: bijvoorbeeld een vriendschap, een partner, een mentor of coach. Belangrijk hierin is, is dat het dus een voedende relatie is waar je je veilig voelt. Het gaat erom dat je jezelf beter gaat zien, hoe je je verhoudt in de wereld en dat dit op een positieve voedende manier gebeurt, zodat je er energie van krijgt.
Je innerlijk landschap verandert door voedende relaties
Naarmate die spiegelrelatie verloopt ga je merken dat je innerlijke landschap verandert. Je gaat jezelf met andere ogen bekijken: je wordt minder kritisch op jezelf en daardoor ga je ook steeds positiever in het leven staan. Je kunt je eigen kracht beter voelen en tot uiting brengen. En je zelfvertrouwen groeit daardoor ook.
Deze spiegelrelatie laat dus je huidige realiteit en je te ontwikkelen potentieel zien.
Een relatie waarin je uitgedaagd en gemotiveerd wordt
De tweede relatie-ervaring is er een waarin je je uitdaagt en geïnspireerd voelt. Het maakt hierbij niet uit of je de ander fysiek kent of dat het denkbeeldig is. Het gaat erom dat deze relatie je voedt en motiveert.
In je jonge jaren zijn dat de mensen tegen wie je opkijkt: later als ik groot ben, dan wil ik net zo zijn als…. Dat kunnen mensen in je directe omgeving zijn, maar ook mensen die verder van je af staan, uit de geschiedenis of bekende mensen.
Deze relaties zorgen voor een ideaal, een doel.
Iedereen heeft het nodig om iets of iemand te idealiseren, want als we ons ideaal in realiteit zien geeft dat motivatie en is het een bevestiging dat het ideaal mogelijk is.
Naarmate je groeit verandert vaak ook je ideaal en dat is juist goed. Op die manier blijf je namelijk trouw aan jezelf. Want wie wil nou zijn hele leven lang die tiener zijn die blijft hangen in zijn tiener-idealisering?
Het gaat er dus ook niet over dat je jouw ideaalbeeld wordt -wat overigens ook onmogelijk is natuurlijk- maar het gaat erom dat je geïnspireerd blijft en je inspiratie blijft volgen. De mensen in deze relatie zijn dan ook wederom mensen waar je energie van krijgt.
Een relatie waarin je je verwant voelt
De derde relatie-ervaring is die waar je verwantschap ervaart. Deze relatie geeft heel veel vertrouwen en het maakt dat je je krachtig en sterk voelt doordat je mensen om je heen hebt die in verschillende opzichten op je lijken. En waar je je dus mee kunt identificeren. Ook deze relatie-ervaring is dus voedend. In tegenstelling tot een idealiseringsrelatie is er in deze relatie geen afstand. Vaak vind je verwantschap in je liefdesrelatie en in vriendschappen.
Wanneer de band met je familie verandert
Moeten al je relaties dan zijn zoals deze drie type relaties?
Mijn korte antwoord daarop is ‘nee’.
Soms ben jij degene die geïdealiseerd wordt, maar vaak weet je dat natuurlijk niet, want meestal is er afstand in deze relatie. In een liefdesrelatie of een vriendschap zorgt idealisering vaak voor disbalans. In die relaties is het weer belangrijk dat je verwantschap ervaart en/of dat je elkaar bevestigd en spiegelt.
Het zou heel fijn zijn dat je relaties met collega’s in één van deze drie categorieën valt, maar dat is lang niet altijd zo. En dat hoeft ook niet. Zelf vind ik het belangrijk dat de relaties die dicht bij me staan voedend zijn. En soms, vaak met familieleden, lukt dat niet wanneer je met persoonlijke ontwikkeling bezig bent en je daardoor verandert.
Familieleden snappen vaak niet waarom goed niet meer goed genoeg voor je is, waarom je zekerheden voor onzekerheden opgeeft. Ze kunnen de veranderingen in jouw leven niet overzien en vooral ouders vinden dat spannend, want die willen in de kern maar één ding en dat is jouw veiligheid. Je eigen koers varen in het leven betekent per definitie risico’s nemen. Vaak vinden naaste familieleden dat erg spannend en is het dus lastig om steun vanuit die hoek te ontvangen.
En uiteraard kan het zijn dat je hen confronteert. Dat jij echt de dingen doet die je wilt doen en dat kan een ander laten voelen dat zij dat (nog) niet gedaan hebben.
Vriendschap loslaten of beëindigen?
En dat laatste geldt ook in vriendschappen. Als jij trouw blijft aan het varen van je eigen koers dan kan dat ook voor je vrienden confronterend voelen. Dat kan een vriendschap weer uitdagen en er bestaat een kans dat je uit elkaar groeit of en/of je minder begrepen voelt.
Dat kan vervolgens weer pijnlijk zijn en juist energie vreten ipv dat het je voedt.
Op zo’n moment is het goed om je binnen cirkel aan te vullen met mensen die je wel voeden. En waar je wel verwantschap mee voelt en die je op een prettige manier kunnen bevestigen en spiegelen. Dat betekent niet direct dat je vriendschappen moet beëindigen.
Het kan wel zo zijn dat de rollen die jullie in elkaars leven spelen veranderen en dat de frequentie waarin jullie elkaar zien of spreken verandert. En dat is echt helemaal ok.
Zelf zie ik dat veel meer als een vriendschap loslaten en dat zie ik niet als iets definitiefs.
Het kan best zo zijn dat op een later moment in het leven jullie die verwantschap wel weer kunnen voelen. En dat de relatie dus weer voedend kan zijn voor beide.
Dat een ander het niet leuk vindt dat je meer ruimte neemt en dat je elkaar dus minder vaak ziet kan dan wel lastig zijn. Een enkele keer is het dan nodig om echt uit te spreken dat de intensiteit van de vriendschap niet meer goed voor je voelt en dat je meer ruimte nodig hebt. Veel vaker is het iets wat organisch gaat doordat je zelf minder initiatief neemt om af te spreken of minder beschikbaar bent wanneer de ander een afspraak initieert.
Jezelf ont-wikkelen
Voel je dat je jezelf (verder) wilt ont-wikkelen en ben je nieuwsgierig of ik de juiste persoon ben om je bij te staan wanneer jij het avontuur met jezelf aangaat, dan kun je je hieronder inschrijven voor mijn mailinglijst om me beter te leren kennen. Ik stuur je dan iedere week (schrijf)opdrachten toe die je helpen om meer zelfinzicht te krijgen. Je kunt uiteraard ook meteen in het diepe springen en kiezen voor een coachtraject met mij.
Ik wens je een mooie verdiepende ontmoeting met jezelf toe!
